Everton: Đội bóng "anh cả" của thành phố Liverpool

Mục lục bài viết

1. Lịch sử hình thành câu lạc bộ
1.1 Thời kỳ 1878 - 1925
1.2 Thời kỳ 1925 - 1961
1.3 Thời kỳ 1961 - 1991
1.4 Thời kỳ 1992 - 2012
1.5 Thời kỳ 2012 - nay
2. Sân vận động
3. Huy hiệu và màu áo truyền thống
3.1 Huy hiệu CLB
3.2 Trang phục truyền thống của CLB
4. Biệt danh của CLB
5. Những danh hiệu Everton từng đạt được

Everton chính là một trong những CLB có truyền thống nhất lịch sử bóng đá Anh. Dù nhiều thập kỷ trở lại đây, nửa xanh thành phố Liverpool không còn giữ được vị trí trong Top những đội bóng mạnh nhưng họ vẫn được tôn trọng bởi lượng khán giả trung thành cùng lối chơi đầy cống hiến. Hôm nay hãy cùng Chảo Lửa TV, website trực tuyến các trận đấu bóng đá tìm hiểu nhé!

1. Lịch sử hình thành câu lạc bộ

1.1 Thời kỳ 1878 - 1925

Everton được thành lập với tên gọi St. Domingo's FC vào năm 1878, mục đích ban đầu là để các thành viên của giáo đoàn St Domingo Methodist New Connexion Chapel ở Breckfield Road North có thể chơi thể thao quanh năm, thay vì môn cricket chỉ được chơi vào mùa hè. Trận đấu đầu tiên của câu lạc bộ là chiến thắng 1–0 trước Everton Church Club. Câu lạc bộ được đổi tên thành Everton vào tháng 11 năm 1879 theo tên khu vực địa phương, vì những người bên ngoài hội thánh mong muốn được tham gia.

Câu lạc bộ là thành viên sáng lập của Liên đoàn bóng đá vào năm 1888–89 và giành chức vô địch Liên đoàn đầu tiên vào mùa giải 1890–91. Everton vô địch FA Cup lần đầu tiên vào năm 1906 và vô địch Liên đoàn lần nữa vào năm 1914–15. Sự bùng nổ của Chiến tranh thế giới thứ nhất vào năm 1914 đã làm gián đoạn thời kỳ thành công của CLB trong khi Everton đang là đương kim vô địch.

Cầu thủ Everton thuở đầu thành lập năm 1878

1.2 Thời kỳ 1925 - 1961

Năm 1925 câu lạc bộ ký hợp đồng với Dixie Dean từ Tranmere Rovers. Vào năm 1927–28, Dean lập kỷ lục về số bàn thắng ở giải đấu hàng đầu trong một mùa giải với 60 bàn sau 39 trận ở giải đấu, đây là một kỷ lục vẫn còn tồn tại. Anh ấy đã giúp Everton giành chức vô địch Liên đoàn lần thứ ba trong mùa giải đó. Tuy nhiên, Everton đã phải xuống hạng Hai năm sau đó trong tình trạng nội bộ câu lạc bộ bất ổn. Câu lạc bộ nhanh chóng phục hồi và thăng hạng ngay lần thử sức đầu tiên, đồng thời ghi được số bàn thắng kỷ lục ở giải hạng Nhì. Khi trở lại giải đấu hàng đầu vào năm 1931–32, Everton đã không lãng phí thời gian để khẳng định vị thế của mình và giành chức vô địch Liên đoàn lần thứ tư ngay từ cơ hội đầu tiên. Everton cũng giành được FA Cup lần thứ hai vào năm 1933 với chiến thắng 3–0 trước Manchester City trong trận chung kết. Kỷ nguyên kết thúc vào năm 1938–39 với chức vô địch Liên đoàn lần thứ năm.

Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ một lần nữa chứng kiến các giải bóng đá liên đoàn bị đình chỉ, và khi giải đấu chính thức tiếp tục vào năm 1946, đội Everton đã bị chia cắt và nhạt nhòa so với đội trước chiến tranh. Everton xuống hạng lần thứ hai vào mùa giải 1950–51 và không được thăng hạng cho đến mùa giải 1953–54 , khi họ kết thúc với vị trí á quân trong mùa giải thứ ba ở Giải hạng hai. Câu lạc bộ đã hiện diện ở đẳng cấp cao nhất kể từ đó.

1.3 Thời kỳ 1961 - 1991

Kỷ nguyên thành công thứ hai của Everton bắt đầu khi Harry Catterick được bổ nhiệm làm huấn luyện viên vào năm 1961. Năm 1962–63, mùa giải thứ hai ông dẫn dắt, Everton đã giành chức vô địch Liên đoàn. Năm 1966, câu lạc bộ giành được FA Cup với chiến thắng 3–2 trước Sheffield Wednesday. Everton một lần nữa lọt vào trận chung kết năm 1968, nhưng lần này không thể vượt qua West Bromwich Albion tại Wembley. Hai mùa giải sau, 1969–70, Everton giành chức vô địch Liên đoàn, hơn đối thủ gần nhất Leeds United 9 điểm. Trong giai đoạn này, Everton là câu lạc bộ Anh đầu tiên đạt thành tích 5 năm liên tiếp tại các giải đấu châu Âu - bao gồm các mùa giải từ 1961–62 đến 1966–67.

Everton vô địch FA Cup mùa giải 1983/84

Tuy nhiên, thành công không kéo dài; đội đứng thứ mười bốn, mười lăm, mười bảy và bảy trong các mùa giải tiếp theo. Harry Catterick đã giải nghệ, nhưng những người kế nhiệm ông không giành được cúp bạc nào trong thời gian còn lại của thập niên 1970 mặc dù đứng thứ tư trong các năm 1974–75 dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Billy Bingham, thứ ba trong các năm 1977–78 và thứ tư vào mùa giải tiếp theo dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Gordon Lee. Lee bị sa thải năm 1981.

Howard Kendall đảm nhận vị trí huấn luyện viên và dẫn dắt Everton đến kỷ nguyên thành công nhất của họ. Trong nước, Everton đã giành được FA Cup năm 1984 và hai chức vô địch Liên đoàn vào các năm 1984–85 và 1986–87. Ở châu Âu, câu lạc bộ đã giành được chiếc cúp châu Âu đầu tiên và duy nhất cho đến nay khi giành được Cúp vô địch châu Âu vào năm 1985. Thành công ở châu Âu đến sau lần đầu tiên đánh bại University College Dublin, Inter Bratislava và Fortuna Sittard. Sau đó, Everton đánh bại gã khổng lồ Đức Bayern Munich 3–1 ở bán kết, mặc dù bị dẫn trước ở hiệp một (trong một trận đấu được bình chọn là vĩ đại nhất trong lịch sử Goodison Park), và ghi cùng tỷ số trước câu lạc bộ Áo Rapid Vienna trong trận chung kết. Giành được cả League Cup và Cup Winners' Cup vào năm 1985, Everton đã tiến rất gần đến việc giành cú ăn ba nhưng lại để thua Manchester United trong trận chung kết FA Cup. Mùa giải tiếp theo, 1985–86, Everton là á quân sau Liverpool ở cả League và FA Cup, nhưng đã giành lại chức vô địch League Championship vào mùa giải 1986–87.

Sau thảm họa sân Heysel và lệnh cấm tất cả các câu lạc bộ Anh tham gia bóng đá châu lục sau đó, Everton mất cơ hội cạnh tranh nhiều danh hiệu châu Âu hơn. Một phần lớn bên giành chức vô địch đã bị giải tán sau lệnh cấm. Bản thân Kendall chuyển đến Athletic Bilbao sau chức vô địch năm 1987 và được kế nhiệm bởi trợ lý Colin Harvey. Harvey đưa Everton vào chung kết FA Cup 1989, nhưng thua 2-3 sau hiệp phụ trước Liverpool.

1.4 Thời kỳ 1992 - 2012

Howard Kendall được bổ nhiệm làm huấn luyện viên Everton lần thứ ba vào năm 1997, nhưng việc bổ nhiệm này tỏ ra không thành công khi Everton đứng thứ 17 tại Premiership. Câu lạc bộ chỉ tránh được việc xuống hạng nhờ hiệu số bàn thắng bại vượt trội so với Bolton Wanderers. Cựu huấn luyện viên Rangers, Walter Smith sau đó tiếp quản Kendall vào mùa hè năm 1998, nhưng chỉ có được 3 trận thắng khiến CLB trồi sụt ở nửa dưới BXH. Ban lãnh đạo Everton cuối cùng đã hết kiên nhẫn với Smith, và ông bị sa thải vào tháng 3 năm 2002 sau khi bị loại khỏi FA Cup tại Middlesbrough và khiến Everton có nguy cơ xuống hạng thực sự. Người thay thế anh, David Moyes, đã dẫn dắt Everton cán đích an toàn ở vị trí thứ mười lăm.

Everton vô địch FA Cup mùa giải 1994/95

Mùa giải 2002–03 Everton đứng thứ bảy, đây là thành tích cao nhất của họ kể từ năm 1996. Dưới sự quản lý của Moyes, Wayne Rooney đã được lên đội một trước khi bị bán cho Manchester United với mức phí kỷ lục câu lạc bộ là 28 triệu bảng vào mùa hè năm 2004. Vị trí thứ tư ở mùa giải 2004–05 đảm bảo rằng Everton đủ điều kiện tham dự vòng loại UEFA Champions League. Đội không vượt qua được vòng bảng Champions League và sau đó bị loại khỏi UEFA Cup. Everton đủ điều kiện tham dự các giải đấu UEFA Cup 2007–08 và 2008–09, đồng thời là á quân trong trận chung kết Cúp FA 2009. Trong giai đoạn này, Moyes đã phá kỷ lục câu lạc bộ về số tiền chuyển nhượng cao nhất được trả trong bốn lần: ký hợp đồng với James Beattie với giá 6 triệu bảng vào tháng 1 năm 2005, Andy Johnson với giá 8,6 triệu bảng vào mùa hè năm 2006, Yakubu với giá 11,25 triệu bảng. Vào mùa hè năm 2007, Everton còn mang về bản hợp đồng chất lượng Marouane Fellaini với giá 15 triệu bảng vào tháng 9 năm 2008.

1.5 Thời kỳ 2012 - nay

Vào cuối mùa giải 2012–13, Moyes rời Everton để tiếp quản Manchester United, ông cũng đưa các trợ lý từ Everton (trợ lý huấn luyện viên Steve Round, huấn luyện viên thủ môn Chris Woods và huấn luyện viên Jimmy Lumsden), và các học trò Everton Phil Neville và Marouane Fellaini gia nhập “Quỷ đỏ”. Moyes được thay thế bởi Roberto Martínez, người đã dẫn dắt Everton lên vị trí thứ 5 tại Premier League trong mùa giải đầu tiên đồng thời tích lũy số điểm tốt nhất của câu lạc bộ trong 27 năm với 72 điểm. Mùa giải tiếp theo, Martínez dẫn dắt Everton vào vòng 16 đội của UEFA Europa League 2014-15, ở vòng đấu này họ bị đánh bại bởi Dynamo Kyiv, trong khi đứng thứ 11 trong nước tại Premier League. Everton lọt vào bán kết của cả League Cup và FA Cup mùa giải 2015–16. Sau phong độ tệ hại ở Premier League, Martínez bị sa thải sau trận đấu áp chót của mùa giải, khi Everton đang đứng ở vị trí thứ 12.

Martínez được thay thế vào mùa hè năm 2016 bởi Ronald Koeman, người đã rời Southampton để ký hợp đồng 3 năm với Everton. Trong mùa giải đầu tiên ở câu lạc bộ, đội bóng đủ điều kiện tham dự Europa League, nhưng khởi đầu tệ hại ở mùa giải 2017–18 đã khiến Everton rơi vào khu vực xuống hạng sau chín trận, và Koeman bị sa thải vào ngày 23 tháng 10 sau trận thua 2-5 trên sân nhà trước Arsenal. Sam Allardyce được bổ nhiệm làm huấn luyện viên Everton vào tháng 11 năm 2017, nhưng ông từ chức vào cuối mùa giải trong bối cảnh người hâm mộ bất mãn với phong cách chơi bóng của ông.

Marouane Fellaini là một trong những bản hợp đồng thành công nhất trong lịch sử CLB Everton

Marco Silva được bổ nhiệm làm huấn luyện viên Everton vào tháng 5 năm 2018. Vào tháng 11 năm đó, câu lạc bộ bị cấm ký hợp đồng với các cầu thủ bóng đá học viện từ câu lạc bộ trẻ của họ trong hai năm. Silva đã dẫn dắt Everton đứng thứ 8 trong mùa giải đầu tiên cầm quân, nhưng sau khởi đầu tệ hại ở mùa giải tiếp theo khiến đội nằm trong khu vực xuống hạng với 14 điểm, Marco Silva đã bị sa thải vào ngày 5 tháng 12 năm 2019.

Ancelotti đến Everton năm 2020 nhưng cũng không để lại nhiều dấu ấn, HLV người Ý rời câu lạc bộ vào tháng 6 năm 2021 để tái gia nhập câu lạc bộ cũ Real Madrid với tư cách là huấn luyện viên, sau khi dẫn dắt câu lạc bộ cán đích ở vị trí thứ 10 trong mùa giải trọn vẹn duy nhất của ông tại câu lạc bộ. Cựu huấn luyện viên Liverpool Rafael Benítez được bổ nhiệm làm người thay thế ông, Benitez trở thành người thứ hai quản lý cả Liverpool và Everton. Ông bị sa thải vào tháng 1 năm 2022 sau 9 trận thua trong 13 trận dẫn dắt câu lạc bộ, và được thay thế bởi cựu huấn luyện viên Chelsea Frank Lampard. Lampard sau đó cũng bị sa thải vào tháng 1 năm 2023 sau thành tích cực kỳ tệ hại. Everton suýt xuống hạng nhưng chiến thắng 1–0 trước Bournemouth trong trận đấu cuối cùng của họ tại Premier League 2022–23 đã giúp nửa xanh thành Liverpool ở lại Premier League.

Vào ngày 17 tháng 11 năm 2023, ban tổ chức Ngoại hạng Anh đã đưa ra thông báo về án phạt trừ 10 điểm dành cho câu lạc bộ Everton vì vi phạm các quy tắc công bằng tài chính. Đây là án phạt trừ điểm nặng nhất lịch sử giải đấu hàng đầu xứ sở sương mù. Quyết định được đưa ra khi Everton vừa công bố khoản lỗ tài chính gần 372 triệu bảng trong 3 năm gần nhất, cao hơn 250 triệu bảng so với quy định về lợi nhuận và tính bền vững do Ban tổ chức Ngoại hạng Anh đưa ra. Án phạt trừ 10 điểm khiến đội chủ sân Goodison Park "rơi" từ vị trí 14 hiện tại trên bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh 2023-2024 sau 12 vòng đấu xuống hạng 19 khi chỉ còn 4 điểm, bằng điểm đội chót bảng Burnley và kém nhóm an toàn 2 điểm. Sau khi bị phạt, Everton ngay lập tức nộp đơn khiếu nại lên phía cơ quan độc lập. Một trong những yếu tố giúp Ủy ban kháng cáo đứng về phía Everton là xung đột ở Ukraine. Tình hình này tác động mạnh mẽ đến kinh tế thế giới, dẫn đến những ảnh hưởng về tiền tài trợ mà CLB không thể kiểm soát. Premier League cũng hài lòng với quyết định của cơ quan độc lập và ngay lập tức cập nhật điểm số mới cho Everton. Việc được trả lại 4 điểm giúp Everton vươn từ 17 lên vị trí 15 trên bảng xếp hạng, cách khá xa khu vực xuống hạng.

2. Sân vận động

Goodison Park là một sân vận động bóng đá ở Walton, Liverpool, Anh. Đây là sân nhà của câu lạc bộ Premier League Everton, hoàn thành vào năm 1892. Sân nằm trong một khu dân cư gần đường sắt và dịch vụ xe buýt, cách trung tâm thành phố Liverpool hai dặm (3 km) về phía bắc, đây là sân vận động toàn chỗ ngồi với sức chứa 39.414 người.

Bên phía ngoài SVĐ Goodison Park

Vì Everton chỉ không đá giải hạng nhất trong bốn mùa giải, Goodison Park đã tổ chức nhiều trận đấu đỉnh cao hơn bất kỳ sân vận động nào khác ở Anh (câu lạc bộ bị xuống hạng vào các năm 1930 và 1951). Sân vận động này cũng là địa điểm diễn ra trận chung kết Cúp FA và nhiều trận đấu quốc tế, bao gồm cả trận bán kết ở World Cup 1966.

3. Huy hiệu và màu áo truyền thống

3.1 Huy hiệu CLB

Logo của Everton được thiết kế theo hình chiếc khiên hình bát giác, sử dụng 2 màu cơ bản là trắng và xanh lam. Phía trên là tấm khiên có hình tháp của Hoàng tử Rupert, hai bên là vòng nguyệt quế có dòng chữ Everton 1878. Phía dưới là dải lụa có dòng chữ Nil Satis Nisi Optimum, có nghĩa là: tốt nhất và đủ.

Tháp Prince Rupert là tòa tháp nổi tiếng được nhiều người biết đến từ ngôi làng Everton Brow ở Everton, Liverpool. Từ Nil satis nisi tối ưu là một câu nói nổi tiếng của tiếng Latinh. Everton vẫn giữ khẩu hiệu này trong logo của họ cho đến ngày nay. Vòng nguyệt quế thể hiện trí tuệ của người thông thái. 1878 là năm thành lập câu lạc bộ.

3.2 Trang phục truyền thống của CLB

Màu áo sân nhà truyền thống của Everton là áo xanh hoàng gia, quần đùi trắng và tất trắng. Tuy nhiên, trong những thập kỷ đầu tiên của lịch sử, Everton có nhiều màu áo đấu khác nhau. Ban đầu đội thi đấu với trang phục sọc trắng, sau đó là sọc xanh và trắng, nhưng khi các cầu thủ mới đến câu lạc bộ mặc áo của đội cũ trong các trận đấu, sự nhầm lẫn đã sớm xảy ra sau đó. Người ta quyết định rằng những chiếc áo sơ mi sẽ được nhuộm đen, vừa để tiết kiệm chi phí vừa để tạo vẻ ngoài chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, bộ đồ có vẻ bệnh hoạn nên một chiếc khăn choàng màu đỏ tươi đã được thêm vào.

Khi câu lạc bộ chuyển đến Goodison Park vào năm 1892, màu sắc là áo sơ mi sọc hồng cá hồi và xanh đậm với quần đùi xanh đậm. Câu lạc bộ sau đó chuyển sang sử dụng áo màu hồng ngọc có viền màu xanh lam và quần đùi màu xanh đậm. Áo thi đấu màu xanh hoàng gia với quần đùi màu trắng được sử dụng lần đầu tiên vào mùa giải 1901–02. Câu lạc bộ thi đấu trong màu xanh da trời vào năm 1906; tuy nhiên, người hâm mộ đã phản đối và màu sắc trở lại thành xanh hoàng gia. Thỉnh thoảng, Everton thi đấu với tông màu nhạt hơn xanh hoàng gia (chẳng hạn như năm 1930–31 và 1997–98). Bộ quần áo bóng đá sân nhà thời điểm hiện tại là áo sơ mi màu xanh hoàng gia với quần đùi và tất màu trắng.

4. Biệt danh của CLB

Biệt danh "Toffees" của Everton xuất phát từ một cửa hàng kẹo gần Anfield, có tên đầy đủ là Mother Bobblet Toffee. Đây là điểm thường xuyên tặng kẹo Toffee cho các khán giả đến sân cổ vũ cho đội bóng khi thi đấu.

Sau đó, khi Everton dời chuyển từ Anfield sang Goodison Park vào năm 1892. Một người bán kẹo Toffee khác xuất hiện, và cửa hàng này chỉ bán kẹo của họ cho các fan hâm mộ trung thành của câu lạc bộ.

Những người mới này giới thiệu một loại kẹo mới, bao gồm các sọc đường trắng, vẫn phổ biến trong cộng đồng fan của Everton cho đến ngày nay.